Mới gần đây Bộ Công an đã đề xuất không cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu để cho phép các căn hộ, biệt thự du lịch và văn phòng được chuyển thành dự án nhà ở. Trong báo cáo trình Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc liên quan đến những thiếu sót trong luật pháp đối với các căn hộ, biệt thự du lịch và văn phòng, Bộ đã làm rõ các vấn đề liên quan đến quản lý và buôn bán bất động sản.

Họ cho biết một số địa phương như thành phố Đà Nẵng và tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu đã đề xuất thay đổi mục đích sử dụng đất và cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu đối với các căn hộ, dần dần hợp pháp hóa chúng thành căn hộ dân cư, gây áp lực lên cơ sở hạ tầng xã hội. Điều này có thể nêu ra nhiều vấn đề phức tạp về an ninh kinh tế và xã hội.

Nếu giấy chứng nhận được cấp cho chủ sở hữu cấp sổ cho condotel, người mua có thể thế chấp tài sản của họ để được vay. Điều này có thể gây ra rủi ro mất an toàn tín dụng vì hầu hết các nhà đầu tư sản phẩm condotel thế chấp dự án của họ tại các ngân hàng, Bộ cho biết.

Khó khăn về luật hiện hành chưa giải quyết được

Bộ cho biết nhiều bộ tin rằng họ có đủ cơ sở pháp lý để quản lý căn hộ condotel, biệt thự du lịch và văn phòng. Tuy nhiên, đầu tư xây dựng và quản lý các sản phẩm bất động sản này đã gặp phải nhiều khó khăn mà luật pháp hiện hành chưa giải quyết.

Bộ Xây dựng cho biết họ không cấm các condotel biến thành dự án nhà ở(cấp sổ cho condotel) nhưng luật hiện hành không quy định về việc chuyển đổi các tòa nhà thương mại và dịch vụ sang căn hộ chung cư. Do đó, các dự án muốn chuyển đổi thành sản phẩm dân cư cần được xem xét cẩn thận và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của pháp luật về đầu tư và quy hoạch đô thị.

Bộ Tài nguyên và Môi trường vào tháng 2 đã ban hành các hướng dẫn mới về chế độ sử dụng đất và chứng nhận các công trình xây dựng phi dân cư, bao gồm cả condotels.

Hiệp hội bất động sản lên tiếng

Những hướng dẫn mới này mang lại những dấu hiệu tích cực cho thị trường bất động sản Việt Nam. Tuy nhiên, Bộ Công an cho biết trong tài liệu, Bộ Xây dựng chưa làm rõ liệu giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản cho các căn hộ, văn phòng và biệt thự du lịch sẽ được cấp cho chủ dự án hay cho từng căn hộ.

Trong trường hợp cấp cho mỗi người mua trong dự án, sẽ có nhiều vấn đề phức tạp về an ninh và trật tự trong việc quản lý và vận hành tòa nhà, cũng như rút tiền khi hết thời hạn sử dụng đất của dự án. Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA), cho biết họ đã nhiều lần phản đối việc chuyển đổi các căn hộ thành dự án nhà ở vì đây là hai loại đất có công dụng khác nhau.

Ông cho biết một condotel là một dự án thuộc về đất dịch vụ du lịch. Nó được phát triển cho nhu cầu du lịch Việt Nam, đang phát triển rất nhanh và cần cơ sở hạ tầng cao cấp. Trong khi đó, nhà ở là đất dành cho cư dân, ngoài chỗ ở, nó cần nhiều tiện ích công cộng hơn để phục vụ các cộng đồng như trường học và bệnh viện.

Chuyên gia kinh tế nói gì

Việc chuyển đổi từ condotel sang các dự án dân cư (cấp sổ cho condotel) sẽ tạo ra sự thiếu đồng bộ trong cơ sở hạ tầng phát triển du lịch cũng như doanh thu dài hạn của các địa phương. Chuyên gia kinh tế Đinh Thế Hiển cho biết việc sửa đổi các quy định của pháp luật đối với loại hình bất động sản mới này là quá muộn. Trên thực tế, có nhiều loại bất động sản ra đời trước pháp luật nhưng chỉ ở quy mô nhỏ. Condotel này được phát triển với quy mô quá lớn ở nhiều địa phương nhưng thiếu luật đồng bộ.

Điều này không chỉ gây khó khăn cho quản lý địa phương mà còn cho các nhà đầu tư thứ cấp. Bằng chứng là gần đây, một số chủ dự án condotel đã phá vỡ các cam kết của họ khi bất ngờ tuyên bố tạm dừng thanh toán lợi nhuận cho người mua condotel.